marzec 2007

kwiecień 2008

listopad 2009

• Od Leoben do lat 20-tych XX wieku

  Kraków odegrał czołową rolę w integracji polskich środowisk technicznych górników i hutników, od momentu powstania takiej inicjatywy w Leoben w Austrii w 1892 roku. Między innymi w 1894 roku, na wniosek absolwentów z Leoben, utworzono w Krakowie tzw. „Delegację”, składającą się z wychowanków polskiego pochodzenia, różnych wyższych uczelni technicznych Europy. W 1906 r. w Krakowie odbył się pierwszy Zjazd Górników i Hutników Polskich, w którym uczestniczyło 270 osób z: Galicji, Królestwa Polskiego, Śląska oraz Moraw, Rosji, Bukowiny, Austrii i Poznania. Na zjeździe tym wybrano tzw. „Stałą Delegację Zjazdu”, przekształconą później w „Delegację Górników i Hutników”, której zadaniem było realizowanie uchwał zjazdu. W 1907 r. utworzono centralną organizację tj. Związek Górników i Hutników Polskich w Austrii (z siedzibą w Krakowie) współpracujący z „Sekcją Górniczo - Hutniczą” na terenie Królestwa Polskiego. U progu niepodległości, w dniu 23 maja 1920 roku na zebraniu w Krakowie, z udziałem przedstawicieli różnych zrzeszeń górniczych i hutniczych z terenu Polski, powołano ogólnopolski „Związek Górników i Hutników Polskich”, a w 1922 roku zmieniono nazwę Związku na „Stowarzyszenie Polskich Inżynierów Górniczych i Hutniczych - z siedzibą w Krakowie”. Niezwykle istotną sprawą, realizowaną z sukcesem przez środowisko techniczne polskie (w tym krakowskie), w omawianym okresie, było doprowadzenie do budowy polskiej uczelni technicznej o charakterze górniczo–hutniczym, na której siedzibę wybrano Kraków. Ponadto zajmowano się problemami: utworzenia Ministerstwa Górnictwa, zarządzania państwowymi przedsiębiorstwami górniczo–hutniczymi, organizacji średniego szkolnictwa technicznego oraz działalnością polityczno-społeczną związaną z przyłączeniem części Śląska do Polski.

• Od lat 20-tych XX wieku do końca II Wojny Światowej

  Nasze miasto od lat 20-tych XX wieku do II Wojny Światowej posiadało również własne Koło najpierw Stowarzyszenia Inżynierów Górniczych i Hutniczych, a potem Stowarzyszenia Hutników Polskich. Okres ten to czas intensywnej pracy stowarzyszeniowej. Do najważniejszych działań tego okresu, należały: działalność wspierająca członków SHP w okresie kryzysu gospodarczego lat 30 -tych, działalność członków Stowarzyszenia przy budowie Centralnego Okręgu Przemysłowego oraz prekursorska działalność w zakresie ochrony zabytków technicznych.
  Kraków lat wojny i okupacji to okres rozbicia, ale nie zaniku ruchu stowarzyszeniowego hutników polskich. Na terenie miasta działała tajna szkoła techniczna a późniejszy, wybitny działacz SITPH i rektor AGH prof. Feliks Olszak, utworzył na emigracji w Wielkiej Brytanii w 1940 roku „Stowarzyszenie Techników Polskich”, w którym działała Sekcja Górniczo–Hutnicza.

• Od końca II Wojny Światowej do roku 1956

  Jeszcze przed zakończeniem wojny, w miarę postępu frontu, na opuszczanych przez Niemców terenach przystępowano do szybkiej odbudowy zniszczonego przemysłu. Działacze krakowskiego Koła SHP już w końcu stycznia 1945 roku kierowani byli na Śląsk i do Zagłębia Dąbrowskiego do pracy w tamtym terenie. W Krakowie dokonywano również rejestracji istniejącej w Polsce kadry hutniczej. Zarząd Główny Stowarzyszenia w Katowicach, w I kwartale 1946 r. powołał na terenie Krakowa kuratora, którym był prof. A. Krupkowski, a którego zadaniem było zorganizowanie oddziału w Krakowie. Tuż po pierwszym zjeździe SITPH, który odbył się 10 maja 1946 r. utworzony został Oddział przy AGH, a w dniu 22 marca 1950 roku powołany został Oddział Krakowski SITPH.
  Budowa i rozwój Huty w Krakowie powodował, że działalność SITPH w Krakowie systematycznie rosła i przenoszona była ze Śródmieścia na teren Nowej Huty. Odzwierciedleniem tego był wzrost ilości członków oraz fizyczne przeniesienie w latach 1954/1955 r. siedziby Oddziału do nowego budynku Ośrodka Rejonowego NOT na terenie dzielnicy Nowa Huta gdzie działa do dziś.

• Od drugiej połowy lat 50-tych do końca lat 70-tych

  W latach 1955 do 1963 roku, Oddział przechodził poważne trudności związane ze zmianami koncepcji funkcjonowania w warunkach bardzo dynamicznych zmian w sytuacji polityczno–społecznej w kraju. W latach tych w miejsce Zarządu Oddziału, funkcjonowały: kolejno ustanawiane dwa Zarządy Komisaryczne i Rada Terenowa SITPH w Krakowie. Zarząd Oddziału został reaktywowany w maju 1963 roku. Pomimo podanych wyżej perturbacji, zmiany społeczne i gospodarcze, które nastąpiły w wyniku tzw. „polskiego października1956 roku”, otwarcie gospodarki „na świat” w miarę istniejących wówczas uwarunkowań zewnętrznych, osiągnięcie przez hutę odpowiednio wysokiego poziomu ilości i jakości produkcji w zakresie hutnictwa i branż z nim pokrewnych, stały wzrost ilości członków Oddziału i zagospodarowanie własnej siedziby w Ośrodku Rejonowym NOT w Nowej Hucie spowodowało i poświadcza, że zaistniało w tym okresie zapotrzebowanie na działalność statutową stowarzyszenia zarówno ze strony członków jak i branży. Miało to odbicie w intensyfikacji działalności Oddziału w tym okresie, w którym: funkcjonowało 31 kół i 14 sekcji branżowych oraz 4 do 5-ciu komisji problemowych. Oddziałowa Rada Techniczna, poszczególne sekcje i koła, organizowały rocznie: 4 do 6-ciu konferencji naukowo-technicznych (w tym z udziałem gości zagranicznych), 2 do 4 spotkań z odbiorcami produktów krakowskiej Huty, narady branżowe, a także spotkania z przedstawicielami świata nauki i techniki. Oddział organizował liczne spotkania towarzyskie i wycieczki naukowo - techniczne krajowe i zagraniczne. Intensywnie współpracowano z AGH, Biprostal i innymi instytucjami hutniczymi. Ilość członków oddziału wzrosła do ok. 1500 osób. Środki na działalność Oddziału uzyskiwane były z branży hutniczej.

• Lata 80-te do końca XX wieku

  Lata 80-te do 90-tych charakteryzowały się w Polsce zmianami w sferach politycznej, społecznej i gospodarczej, co w efekcie doprowadziło do transformacji ustrojowej państwa. W tych warunkach trudno było utrzymać stabilizację działania oddziału. Pomimo trudności, Oddział w latach 80-tych i 90-tych kontynuował konsekwentnie wypróbowane wcześniej formy działalności. Równocześnie Oddział starał się w sposób aktywny, pozytywny i twórczy wspomagać zachodzące zmiany w obszarach, które były i są zbieżne z celami statutowymi SITPH. Wyrażało się to się w następujący sposób: Oddział postawił sobie jako zadanie pierwszoplanowe wspomaganie działań władz i zarządu huty w obronie krakowskiego hutnictwa i jego koniecznej restrukturyzacji i modernizacji, a tym samym w obronie miejsc pracy i dorobku zawodowego kadry hutniczej. Tematyka podejmowana na konferencjach naukowo-technicznych, seminariach, sympozjach i odczytach organizowanych przez oddział, stanowiła jakby „pracę u podstaw” dla równoczesnych lub późniejszych przemian w sferze technologii, jakości i organizacji i zarządzania w hutnictwie. Dotyczyło to prezentacji najaktualniejszych zagadnień z dziedziny techniki oraz organizacji, zarządzania, ekonomiki, informatyki itp.
  W okresie przeprowadzania zmian strukturalnych polskiego hutnictwa zmierzających do jego koncentracji i prywatyzacji, Oddział Krakowski SITPH wspólnie z Oddziałem SITPH w Dąbrowie Górniczej i z oddziałami SITPH w innych hutach prowadzili akcję integrującą załogi polskich hut. W związku z wyłączaniem się spółek z Huty Oddział prowadził działalność zmierzającą do dalszego utrzymywania więzi pomiędzy tymi spółkami oraz z hutą i uczelniami. Oddział utrzymywał bardzo wysoki wewnętrzny reżim finansowy nie dopuszczający do utraty swej płynności finansowej.

• SITPH w Krakowie w pierwszej dekadzie XXI wieku

  Bogate, pozytywne doświadczenia Oddziału Krakowskiego SITPH z działalności w latach 70-tych XX wieku, szczególnie w zakresie działalności stowarzyszeniowej o charakterze naukowo–technicznym i integrującym środowisko hutnicze, stały się nie wystarczające dla prowadzenia działalności stowarzyszeniowej w latach 80-tych i 90-tych XX wieku, a tym bardziej w pierwszej dekadzie XXI wieku. Wynikało to z systematycznego: spadku ilości produkcji hutniczej i zatrudnienia w hutnictwie w Krakowie, spadku zainteresowania branży (w tym krakowskiej huty) a w szczególności jej właścicieli działalnością Oddziału, spadku ilości i aktywności członków Oddziału a w konsekwencji braku środków finansowych na prowadzenie działalności. W tej sytuacji, Oddział już od połowy lat 80-tych poszukiwał i poszukuje nadal nowych form działania atrakcyjnych dla branży, członków oddziału i pozwalających na uzyskanie środków finansowych niezbędnych dla prowadzenia działalności statutowej.
  W okresie od 2001 r. do chwili obecnej, poza kontynuowaniem starych form, takich jak, organizowanie konferencji (np. kontynuacja cyklu konferencji naukowo-technicznych na temat Ciągłego Odlewania Stali) seminariów i odczytów, prowadzenie szkoleń organizowanie współpracy koleżeńskiej, lobbing na rzecz hutnictwa, współpraca ze spółkami itp. oddział wprowadza nowe formy działalności, a mianowicie:

  • uczestniczy w opracowywaniu nowego statutu SITPH, który po wdrożeniu powinien stworzyć lepsze warunki dla działalności Oddziału;
  • w roku 2006 uzyskał osobowość prawną umożliwiającą mu prowadzenie działalności gospodarczej, z której zysk przeznaczony jest na cele statutowe;
  • przejął, wspólnie z SEP (Stowarzyszenie Elektryków Polskich) NH dalsze użytkowanie pomieszczeń byłego Ośrodka Rejonowego NOT w Nowej Hucie. W budynku tym zorganizowano Klub Technika w Krakowie Nowej Hucie, który jest wykorzystywany zarówno dla działalności statutowej jak i gospodarczej oddziałów obu Stowarzyszeń;
  • zorganizował w 2009 roku uroczystą (wieloimprezową) sesję pod wspólnym tytułem „Nowoczesna huta w starym Krakowie”, poświęconą jubileuszom: 90-lecia AGH, 60-cio lecia Nowej Huty i 60-cio lecia BIPROSTAL. Sesja, która zgromadziła na kilku imprezach (w tym między innymi w Urzędzie Miasta Krakowa) wiele dziesiątków osób i była propagandą krakowskiego hutnictwa oraz SITPH;
  • uzyskał niedostępne dotąd adresy szeregu emerytowanych osób z dawnego kierownictwa i kadry inżynierskiej huty, nawiązał kontakty z tymi osobami i zorganizował aktywnie działający Klub Seniora;
  • jako organizacja pozarządowa współpracuje z Urzędem Miasta Krakowa i innymi organizacjami pozarządowymi i samorządowymi w zakresie różnych inicjatyw wynikających z ustawy o pożytku publicznym oraz potrzeb M. Krakowa, środowiska i jego mieszkańców.

• Rok 2012

  Realizowane są następujące kierunki działania przyjęte na ostatnim Zjeździe Delegatów Oddziału w 2011 roku:
  

  • nabór nowych członków spośród młodej kadry inżynieryjno - technicznej oraz aktywizacja kół w Oddziale;
  • współpraca z Zarządem Głównym SITPH i Krakowską Radą FSNT NOT w zakresie reformy Stowarzyszenia i Federacji NOT;
  • współpraca z samorządem i władzami Miasta Krakowa oraz organizacjami pozarządowymi szczególnie w obszarze pożytku publicznego i działań na rzecz społeczności lokalnej;
  • uzyskiwanie środków na działalność statutową oddziału;
  • kontynuacja działalności Klubu Technika;
  • kontynuacja działalności na rzecz seniorów kadry inżynieryjno - technicznej hutnictwa w Krakowie poprzez Koło Grodzkie i Klub Seniora;
  • intensyfikacja działalności naukowo–technicznej;
  • uaktywnienie działalności szkoleniowej.
• Oddział posiada osobowość prawną, zrzesza 136 członków zorganizowanych w 9-ciu kołach.
• Opracowanie Marcin Pietrzyk i Wiesław Mierzowski.